Takograf, karayoluyla taşımacılık yapan araçlarda kullanılan aracın hızı, aracı kullanan kişinin ne kadar süreyle aracı kullandığı ve kat edilen mesafe gibi bilgileri otomatik olarak kaydeden araçlardır. Bunla birlikte araçların karayolunda seyri sırasında sürücülerin trafik güvenliğine ve sürüş hassasiyetine uyma zorunluluğunun yerine getirilmesini sağlamaktır.
Yük taşımada kullanılan ve azami ağırlığı, römork veya yarı römork dahil 3,5 tonu geçen araçlar ile yolcu taşımada kullanılan ve sürücü dahil dokuz kişiden fazla taşımaya elverişli araçlardan aşağıda belirtilenler hariç olmak üzere karayoluyla uluslararası yolcu veya yük taşımak için kullanılan araçların takograf bulundurma zorunluluğu vardır.
Takograf kullanması zorunlu araçlarda eğer cihaz yok ise (Kamyon, çekici ve otobüslerde takograf, taksi otomobillerinde ise taksimetre) bulundurmamak, kullanmamak veya kullanılır şekilde bulundurmayan araç sürücülerine Trafik kanunun gereğince 391 TL para cezası veya takograf / taksimetre cihazlarını bozuk imal etmek veya bozulmasına vasıta olmak, bu durumdaki cihazları araçlarda kullandıran sorumlularına 6076 TL İdari para cezası uygulanır. Ayrıca 5252 sayılı kanun gereği 3-6 ay hapis cezası ile yargılanır.
Araç sürücüleri ve sorumluları takograf konusunda daha dikkatli ve duyarlı olmaları gerekmekte ve herhangi bir arıza veya değişiminde kendileri müdahale etmeyip Sayısal Takograf Merkezi bağlı bulunduğu TOBB’a başvurmaları gerekmektedir.
Takograf Hangi Araçlarda Zorunludur
Güzergahı 50 kilometreyi aşmayan ve tarifeli seferler ile yapılan yolcu taşımada kullanılan araçlar.
İzin verilen azami hızı saatte 40 km’yi geçmeyen araçlar.
Yükün bu araçların hizmetlerine atfedilen görevler nedeniyle alınmış ve kontrol altında olması durumunda; sürücü olmadan sahip olunan veya kiralanan silahlı hizmet araçları, sivil savunma araçları, itfaiye araçları ve toplum düzenini muhafaza etmekle görevli araçlar.
Ticari olmayan taşımacılık işlemlerinde, insani yardım amacıyla, acil durumlarda veya kurtarma operasyonlarında kullanılan araçlar.
Tıbbi amaçla kullanım için tayin edilmiş araçlar.
Merkezinden uzaklığı 100 km’lik bir yarıçap içinde olan özelleştirilmiş çekiciler.
Teknik gelişme sebebiyle yol testlerine tabi olan, tamir edilen veya bakım altında olan araçlar ve henüz hizmete konulmamış yeni imal edilen araçlar.
Azami ağırlığı 7,5 tonu geçmeyen ve ticari olmayan yüklerin taşımasında kullanılan araçlar veya araç kombinasyonları.
Kullanıldıkları taraf devletin mevzuatı gereğince tarihsel statüye sahip olan ve yolcu ve yükün ticaret dışı taşındığı ticari olmayan araçlar.
Kanalizasyon, sel, su, gaz ve elektrik hizmetleri, otoyol bakımı ve kontrolü, çöp toplama ve boşaltma, telefon ve telgraf hizmetleri, posta gönderilerinin taşınması, radyo ya da televizyon yayınları ve radyo yahut televizyon istasyonu ya da alıcılarının tespiti ile ilintili işlerde kullanılan araçlar.
Sirk ve luna park ekipmanı taşıyan araçlar.
Çiftliklerden süt veya hayvan beslemede kullanılan süt ürünlerini toplamada ve konteynerleri geri getirmede kullanılan araçlar mecburi olarak takograf bulundurmak zorundadır.
Not: Yazıda 2017 yılına ait veriler kullanılmıştır.
