K türü yetki belgeleri ilk olarak 2004 yılında tanımlanmıştır. İlk çıktığında pek adı duyulmamış ve az başvuru yapılmıştır. Cezaların uygulanması ve para cezasının miktarı nedeniyle belge başvurularında adeta patlama olmuştur. Başvurular daha ziyade 2005 yılı sonlarında yapılmıştır. Bir anda yapılan başvurular neticesinde Bölge Müdürlükleri işlemleri yetiştirememiş ve yetki belgelerinin büyük bir kısmı sonradan düzenlenmiştir. Ardından çıkarılan genelge ve yönetmelikte yapılan değişiklikler ile belge sahiplerine bazı muafiyetler verilmiştir.
Tanınan Muafiyetler Neleri Kapsamaktadır?
Muafiyet; 27.02.2006 tarihine kadar yetki belgesi ücretini yatırmış veya eksik bile olsa yetki belgesi başvurusunu yapmış olanları kapsamaktadır. Genelde belgenin düzenlenme tarihi bu tarihten sonradır ancak belirtilen tarihte başvurmuş ise muafiyet kapsamındadır. Şahıs veya şirketlere farklı şekillerde muafiyetler verilmiştir. K2, K1*ve K2* yetki belgesi için herhangi bir muafiyet yoktur.
Tanınan bu muafiyetler yetki belgelerinin bitimine kadar geçerli olup ardından bir kaç veya tüm şartların sağlanması istenmektedir. Yetki belgesi süresi 5 yıl olduğundan ilk alınan belgeler yenilenmiş ve hepsinden artık bazı şartlar istenmektedir. Yani muafiyet kapsamında olsa da istenilen bazı şartların sağlanmadığı durumlarda yetki belgeleri iptal edilebilmektedir.
Tüm K türü belgelerde 31.12.2009 tarihine kadar kapasite şartı aranmamıştır. Bu tarihten sonra ise, K1 ve K3 yetki belgesi sahibi şahıslardan belge bitim tarihine kadar herhangi bir şart istenmezken şirketlerden belge bitim tarihine kadar en az bir birim araç bulundurması istenmiştir. K2 belge sahibi şahıs/şirket ve K1 sahibi şahıs için hiç istenmeyen ve ağustos 2010 ‘ da uygulanmaya başlayan Mesleki Yeterlilik Belgesi şartı, muafiyetli K3 yetki belgesi sahibi şahıslardan istenmezken muafiyet kapsamı dışında K3 belgesi alan şahıslardan istenmektedir. Olmayanlara idari para cezası düzenlenmektedir. (K1 ve K3 belge sahibi şirketlerin Mesleki Yeterlilik Belgesi sahibi birisini istihdam etmeleri zorunludur. Bunlarda herhangi bir muafiyet söz konusu değildir.)
Muafiyet kapsamında K1 ve K3 yetki belgesi almış olan şahıslardan yetki belgesi bitim tarihine kadar herhangi bir şart (araç yaşı, tonaj) istenmemektedir. Belge bitimi ile yapılan yenileme ve sonrasında araç yaşı ve tonajına bakılmaksızın en az bir birim araç bulundurulması yeterlidir.
Muafiyet kapsamında yetki belgesi almış olan şirketler belgelerinde kayıtlı bir araç ile belge bitim tarihine kadar faaliyet gösterebilir. Ancak, belge yenileme işlemleri esnasında Yönetmelikte belirtilen tüm şartların sağlanması gerekmektedir. K1 için 50 ton, K3 için 35 ton asgari kapasite şartının sağlanması gerekmektedir. Şayet sağlanmamış ise belge yenilenmez. Diğer taraftan yenileme esnasında kapasite şartı sağlansa bile sonrasında da asgari kapasite şartının muhafaza edilmesi gereklidir. Asgari kapasite kaybının 630 günü geçmesi halinde yetki belgesi iptal edilir.
Şahıslar adına kayıtlı belgenin, ölüm nedeniyle intikali (devri), anne, baba, eş, kardeş veya çocuklara devri ve şirketleşme ile yapılan belge devirlerinde veya belge dönüşümlerinde eski belgede bulunan muafiyetler yeni belgede geçerli olmaz. Alınmış olan yeni belge için istenilen şartların yerine getirilmesi gereklidir. Sağlanmadığı durumlarda yetki belgesi iptal edilir.