Tehlikeli maddelerin demiryolu taşınması hakkında 16.07.2015 tarihli Resmi Gazete ile “Tehlikeli Maddelerin Demiryolu İle Taşınması Hakkında Yönetmelik” yayınlanmıştır. Tehlikeli maddelerin taşınması işlemlerinde dünya standartlarını yakalamak, hasar, ölüm ve yaralanmaları önlemek veya etkisini en aza indirgemek amaçlanmaktadır.
Yönetmelikte yapılan iş türüne göre faaliyet türleri kategorize edilmiştir. Bunlar, Türkiye demiryollarını kullanan yabancı tren veya vagonlar dahil demiryolu ile yapılan tehlikeli madde taşımacılığı, tehlikeli maddeleri gönderenler ve bu maddelerin alıcıları, paketleyenler, dolduranlar, boşaltanlar, demiryolu alt yapı işletmecileri ve tehlikeli madde taşınmasında görev alan personel ile tehlikeli maddelerin taşınmasında kullanılacak ambalajlar ve yük taşıma birimleridir.
Taşımacı, gönderen, paketleyen, yükleyen, dolduran ve boşaltan olarak faaliyet gösteren işletmelerin güvenlik danışmanı bulundurması zorunludur.
Alıcı: Taşıma evrakına göre tehlikeli maddenin alıcısı veya taşıma evrakı hükümlerine uygun olarak alıcı tarafından atananlar veya taşıma sözleşmesi olmadan yürütülen taşımalarda ise tehlikeli maddenin varış noktasında idaresini üstlenen gerçek veya tüzel kişiler,
Ambalajlayan (Paketleyen): Tehlikeli maddeleri, büyük ambalaj ve orta boy dökme yük konteyneri dahil, değişik cinsteki kaplara yerleştiren ve gerektiğinde ambalajları taşınmaya hazır hale getiren, tehlikeli maddeleri paketleyen ya da bu madde paketlerini, etiketlerini değiştiren, taşıtmak amacıyla etiketleyen, gönderici veya onun talimatı ile bu işlemleri yapan işletmeler,
Boşaltan: Tehlikeli madde yüklü bir konteynerin, dökme yük konteynerinin, çok elemanlı gaz konteynerinin (ÇEGK), tank-konteynerinin veya portatif tankın vagondan indirilmesi; ambalajlı tehlikeli maddelerin, orta boy dökme yük konteynerlerinin veya portatif tankların vagon veya konteynerden indirilmesi; tehlikeli maddelerin bir sarnıç vagondan, sökülebilir tanktan, portatif tanktan veya tank-konteynerden veya bir tüplü gaz tankerinden, ÇEGK’den, bir vagondan veya dökme yük taşınan bir konteynerden boşaltılmasını yapan işletmeyi
Dolduran: Tehlikeli maddeleri sarnıç vagona, sökülebilir tanka sahip vagona, portatif tanka veya tank konteynere ve/veya bir vagona, dökme halinde taşımak için büyük konteynere veya orta boy dökme yük konteynerine veya tüplü gaz vagonuna veya çok elemanlı gaz konteynerine dolum yapan işletmeyi,
Yükleyen: Ambalajlı tehlikeli maddeleri, orta boy dökme yük konteynerleri veya portatif tankları bir vagonun veya konteynerin içine veya üzerine yükleyen veya bir konteyneri, dökme yük konteyneri, ÇEGK, tank-konteyneri veya portatif tankı bir vagon üzerine yükleyen işletmeleri,
Gönderen: Kendi adına veya bir üçüncü şahıs adına tehlikeli malları gönderen işletmeyi, ayrıca, taşıma işlemi bir taşıma sözleşmesine bağlı olarak yürütülüyorsa, sözleşmede “gönderen” olarak belirtilen kişiyi,
Demiryolu Altyapı İşletmecisi: Tasarrufundaki demiryolu altyapısını güvenli bir şekilde işletmek ve demiryolu tren işletmecilerinin hizmetine sunmak hususunda Bakanlıkça yetkilendirilmiş gerçek veya tüzel kişileri,
Demiryolu Tren İşletmecisi (Taşımacı): Demiryolu şebekesi üzerinde yük ve/veya yolcu taşımacılığı yapmak üzere Bakanlık tarafından yetkilendirilmiş gerçek veya tüzel kişileri,
Tank-Konteyner/Portatif Tank İşletmecisi: Tank konteyner, taşınabilir tank veya tankerlerin, adına kayıtlı olduğu ya da bunları bir sözleşmeye dayalı olarak işleten işletmecileri,
Sarnıç Vagon Sahibi / İşletmecisi: Sıvı, gazlı, toz ya da granüllü maddelerin nakliyesi için kullanılan, bir ya da birden çok sarnıç-tan oluşan bir üst yapı ile hareketli aksam, süspansiyon, tampon, çekme, fren ve benzeri gibi ekipmanların monte edildiği bir şasisi bulunan vagonun sahibi veya işletmecisi ifade eder.
